Քաթրին Ալակբարով՝ «Միշտ պետք է ինքդ քեզ մարտահրավեր նետես»

Ընկերությունում աշխատանքի 22 տարիների ընթացքում նա այցելել է բազմաթիվ երկրներ, նվաճել բազմաթիվ բիզնես-բարձունքներ և մշակել ղեկավարման իր ոճը: Օրիֆլեյմ Ռուսաստանի նոր գլխավոր տնօրենից մենք պարզեցինք, թե ինչն է նրան օգնում միշտ էներգիայով լի և հավակնոտ մնալ, ինչպես է նա կառուցում հարաբերություններն իր թիմի ներսում և ինչու իր երեխաներին «ոչ» չի ասում:

Ինչպե՞ս սկսվեց ձեր ճանապարհն Օրիֆլեյմում: Մի՞շտ եք ցանկացել աշխատել միջազգային ընկերությունում:

Ես հստակ գիտեի, որ ուզում եմ աշխատել շվեդական ընկերությունում: Ես սիրել էի Շվեդիան և այդ երկրի մշակույթը՝ 90-ականներին որպես դայակ Ստոկհոլմում աշխատելու տարիներին: Իմ՝ հետխորհրդային տարածքի բնակչիս համար դա նոր, անսովոր փորձ էր: Երբ տեսա, թե շվեդներն ինչպես են ապրում, որքան ընկերասեր են, ժպտերես ու հոգատար, ինչ հարգանքով են վերաբերվում մեկը մյուսին, ես հասկացա, որ նույնն եմ ուզում: Դա սեր էր առաջին հայացքից: Ես որոշեցի, որ եթե ինձ չհաջողվի Շվեդիա տեղափոխվել, ապա ես կաշխատեմ շվեդական մշակույթով ու արժեքներով ընկերությունում: Մի անգամ թերթում հայտարարություն տեսա այն մասին, որ Օրիֆլեյմում վաճառքի մենեջերի թափուր հաստիք կա: Ինձ ընդունեցին և արդեն մի քանի ամիս անց ես դարձա Էստոնիայում Օրիֆլեյմի գլխավոր տնօրենը:

Ռուսական, ինչպես նաև շատ արտասահմանյան ընկերություններում  կանայք հազվադեպ են բարձր պաշտոններ զբաղեցնում:  Ի՞նչ ես կարծում՝ ինչո՞վ է դա պայմանավորված, և արդյո՞ք գենդերային կարծրատիպերը խանգարում են կնոջը որպես մասնագետ ընկալել:

Կարծում եմ՝ կանայք միջազգային մեծ ընկերությունում հաջողակ կարիերա կառուցելու նույն հնարավորություններն ունեն, ինչ տղամարդիկ:  Բիզնեսում ամենակարևորը վաճառքների ծավալն է և շահույթի մեծացումը, այստեղ բոլորն առաջին հերթին հաշվի են առնում քո մասնագիտական որակները, այն, թե ինչ արդյունքներ ես դու ցուցադրում: Կնոջը կարիերան ավելի դժվար է տրվում միայն այն իմաստով, որ նա, որպես կանոն, կրկնակի ծանրաբեռնվածություն ունի: Գրասենյակում լարված օրվանից հետո նրան տանը դեռ այլ աշխատանք է սպասվում, չէ՞ որ ընտանիքի, երեխաների մասին հոգ տանելը նույնպես աշխատանք է, որը մեծ ուժեր և էներգիա է պահանջում:

Օրիֆլեյմում անցկացրած տարիներին դու շատ երկրներում ես աշխատել:  Դժվար չէ՞ ամեն անգամ նոր թիմի վստահությունը նվաճելը,  նոր մշակույթին հարմարվելը:

Ամենակարևորն այն է, որ հասկանաս և հարգես այն երկրի մշակույթը, ուր գալիս ես աշխատելու: Ես կարծում եմ, որ ոչ թե թիմը պետք է հարմարվի նոր ղեկավարին, այլ ղեկավարը պետք է հասկանա, թե ինչու են մարդիկ այս կամ այն կերպ մտածում կամ վարվում: Նոր մարդկանց հետ հարաբերություններ կառուցելու համար ընդամենը շփվել է պետք: Այստեղ՝ Մոսկվայում, մեծ գրասենյակ է, շատ են աշխատողները, և ես ամեն օր ինչ-որ մեկին մոտենում ու հարցնում եմ՝ «Անունդ ի՞նչ է, ինչո՞վ ես զբաղվում»: Ամեն օր նոր ծանոթություն է լինում: Անցնում եմ մի հարկով, հետո բարձրանում մյուսը և այդպես շարունակ: Այլ կերպ չի կարող լինել: Պետք է զրուցել մարդկանց հետ և առաջին քայլը պետք է ես անեմ:

Ի՞նչ ես կարծում՝ ինչպիսի՞ն կլինի ուղիղ վաճառքների ապագան Ռուսաստանում և աշխարհում:

Աշխարհը շատ արագ է փոխվում: Եթե համեմատենք, թե ինչպես էր նախկինում և հիմա, ապա կարելի է հսկայական տարբերություն տեսնել: Այդուհանդերձ, ուղիղ վաճառքների գլխավոր առավելությունն, առաջվա պես, խորհուրդներն են: Այսօր նույնիսկ կաթը մարդիկ գնում են՝ ծանոթների կարծիքները կամ սեփական փորձը հաշվի առնելով: Այ, օրինակ, երբ ես Մոսկվա տեղափոխվեցի, ես ո՛չ վարսավիրանոցներին էի ծանոթ, ո՛չ մանիկյուրի մասնագետներին, ի՞նչ էի անում՝ հարցնում էի գործընկերներիս, թե ուր են նրանք այցելում: Իսկ Օրիֆլեյմում ամբողջ բիզնեսն է կառուցված անձնական խորհուրդների վրա: Նույնիսկ մենք ինքներս՝ ընկերության աշխատակիցներս, մեր կոսմետիկան օգտագործելիս խորհուրդ ենք տալիս դրանք մեր ծանոթներին: Ես, օրինակ, բոլոր հարևաններիս, ծանոթներիս պատմում եմ սիրածս ապրանքների մասին:  Կամ երբ պատահականորեն հանդիպում եմ մարդուն, որի հետ վաղուց չեմ հանդիպել, և նա ասում է՝ Քեթրին, ինչ լավ տեսք ունես: Դե, ես էլ պատմում եմ նրան NovAge-ի մասին: Մեր երկրորդ առավելությունը հավելյալ եկամուտն է: Այժմ մարդիկ հաճախ են համատեղում երկու տարբեր աշխատանքներ: Օրինակ՝ ցերեկը մարդն աշխատում է գրասենյակում, իսկ երեկոյան տաքսի է վարում: Իսկ Օրիֆլեյմում յուրաքանչյուրը կարող է գումար վաստակել՝ ընդամենը խորհուրդ տալով ընկերության արտադրանքը:


Այժմ մրցակցությունը շուկայում սրվել է:  Ավելի շատ են այն ապրանքանիշերը, որոնք ցանկացած ապրանք վաճառում են օնլայն և պատվերներն առաքում ամբողջ աշխարհով մեկ: Ի՞նչ ես կարծում, դա բացասական ազդեցություն թողնո՞ւմ է շուկայում Օրիֆլեյմի դիրքի վրա:

Մրցակցությունն իսկապես սրվել է, սակայն մեզ համար դա խնդիր չէ:  Նախ, Օրիֆլեյմը շվեդական ընկերություն է: Դա արդեն իսկ որակի նշան է: Բացի այդ, մեր ընկերությունը մաշկի խնամքի գործում փորձագետ է: Մեր դեկորատիվ կոսմետիկան ուղղակի հիասքանչ է: Շվեդիան առաջատար երկիր է և ստեղծում է միտումներ, որոնք տարածվում են ամբողջ աշխարհով:  Այն, ինչ այսօր կրում են շվեդուհիները, կես տարի անց կկրեն ամենուր: Դա է պատճառը, որ Օրիֆլեյմի կոսմետիկան միշտ նորաձև և որակյալ ապրանքներ են: Ես չեմ կարծում, որ մենք կկորչենք ժամանակակից աշխարհում: Մենք արդեն շատ հայտնի ենք Ռուսաստանում, պարզապես պետք է մեծացնենք վստահությունը ապրանքանիշի նկատմամբ:  

Դու շատ ես շփվում մարդկանց հետ, նրանց նվիրում քո էներգիան:  Էմոցիոնալ սպառում ունենո՞ւմ ես: Ինչպե՞ս ես հաղթահարում դա:

Իհարկե, պատահում է: Ես շատ էներգիա եմ ծախսում, դա իմ աշխատանքի բնույթն է: Սակայն ակտիվությունն իմ բնական վիճակն է: Երբեմն հոգնում եմ ու չգիտեմ, թե որտեղից կարելի է էներգիա վերցնել, այդ ժամանակ ինքս ինձ ասում եմ՝ «Պետք է այ, այս գործն էլ անել ու գնալ քնելու»: Բացի այդ, ես հասկանում եմ, որ ուժերս ամեն բանի վրա չեմ կարող ծախսել, այդ պատճառով կատարում եմ գիտակված ընտրություն: Օրինակ, հեռուստացույց  ընդհանրապես չեմ նայում, քանի որ դա համարում եմ ժամանակի անիմաստ կորուստ: Սերիալներ, իհարկե, երբեմն նայում եմ, սակայն միայն թեթև, զվարճալի սերիալները, որոնք ուղեղը չեն ծանրաբեռնում:  Դե, մեկ էլ, Սթիվ Ջոբսի օրինակով, փորձում եմ ավելորդ որոշումներ չընդունել: Նա, օրինակ, միշտ երկարավիզ բլուզներ էր հագնում, որպեսզի ամեն առավոտ էներգիա և ուժեր չծախսի հագուստ ընտրելու վրա: Ես, իհարկե, այդպես չեմ կարող, ես կին եմ, մեծ զգեստապահարան ունեմ: Բայց, օրինակ, սպորտով զբաղվում եմ: Ներբեռնել եմ մարզումների երեք հավելված և երկուշաբթի օրը անում եմ մի հավելվածի վարժությունները, երեքշաբթի՝ մյուսինը, չորեքշաբի՝ երրորդինը: Եվ երկար չեմ մտածում կամ ընտրում՝ պարզապես կատարում եմ դրանք:

Հաջողակ մարդկանցից շատերը խոսում են առավոտյան սովորույթների կարևորության մասին: Դու ունե՞ս քո սովորույթները:

Այո: Արթնանում եմ 5:15, ջուր եմ խմում, սուրճ, զբաղվում եմ սպորտով: 7:30 արդեն աշխատանքի եմ գնում: Գրասենյակ եմ հասնում առավոտյան 8-ին: Այդ ժամին գրասենյակում հրաշալի է՝ հանգիստ, լուռ: Մինչ բոլոր աշխատակիցները գալիս են՝ ես արդեն շատ բան եմ արած լինում: Բացի այդ, շուտ գնալով ես հասկանում եմ, թե ինչպիսին է գրասենյակի մթնոլորտը՝ ուսումնասիրում եմ, թե ինչ տրամադրությամբ են աշխատանքի գալիս աշխատողները, գոհ են, թե ոչ:  Շուտ արթնանալու հետևանքով, ես, իհարկե, երեկոյան ութին մոտ արդեն նվազ արտադրողական եմ լինում:  Ժամը չորսից հետո աշխատում եմ անել այն գործերը, որոնք մեծ ուժեր չեն պահանջում, իսկ ուշ ժամերի հանդիպումները տեղափոխում եմ առավոտվան:

Անձնական կյանքի, ընտանիքի համար ժամանակ մնո՞ւմ է:

Դժվար է, բայց փորձում եմ հավասարակշռություն պահել: Օրինակ՝ արձակուրդի գնալիս լիարժեք հանգստանում եմ: Թեև, երբ երեխաներս քնում են մինչև կեսօր, անելիք չեմ ունենում, չէ՞ որ ես վաղ եմ արթնանում: Այդ ժամանակ կարող եմ աշխատանքին վերաբերող որևէ բան անել: Սակայն հիմնականում թուլանում եմ, զբաղվում ընթերցանությամբ:  

Ի դեպ,  ընթերցանության մասին: Կարո՞ղ եք խորհուրդ տալ մի գիրք, որը ձեզ օգտակար և հետաքրքիր է եղել:

Վերջերս երկու հրաշալի գիրք եմ կարդացել՝ The Female Brain և The Male Brain, դրանք գրել է Լիէն Բրիզենդայնը: Կարծում եմ՝ այդ գրքերը պետք է կարդա յուրքանչյուրը: Այդ դեպքում մենք միմյանց շատ ավելի լավ կհասկանանք: Ընդհանրապես, շատ գրքեր կարդալու ժամանակ չեմ ունենում, այդ պատճառով ներբեռնել եմ հավելված, որում կարճ պատմվում են ոչ գեղարվեստական գրքերը՝ աուդիոտարբերակներով: Առավոտյան, դիմահարդարում անելիս, լսում եմ այդ կարճ ձայնագրությունները:  


Ի՞նչ ես կարծում՝ ծնող լինելու փորձն օգնո՞ւմ է զարգացնել առաջնորդական որակները:  

Իհարկե: Իմ ամուսինն ադրբեջանցի է:  Տարբեր մշակույթներից ենք, որի շնորհիվ ես հեշտությամբ հարմարվում եմ ցանկացած երկրի:  Մայրության փորձն ու ընտանեկան կյանքն օգնում են շատ բաներ հասկանալ: Օրինակ, երեխաների հետ շփվելիս ես նման մոտեցում եմ որդեգրել՝ երբեք ոչ չեմ ասում: Այդ բառը երեխաները շատ են լսում: Կարո՞ղ եմ գնալ զբոսնելու, - Ո՛չ: Կարո՞ղ եմ կես ժամ ուշ գալ: Ո՛չ... Իսկ ինչո՞ւ: Իրականում որևէ օբյեկտիվ պատճառ չկա: Պարզապես ծնողները համոզված են, որ իրենք պետք է սահմանափակումներ դնեն երեխաների առաջ: Ես դրա հետ համամիտ չեմ:  Ես խիստ վերահսկողության կողմնակից չեմ:

Իսկ աշխատանքո՞ւմ:

Անկեղծ՝ աշխատանքում էլ չեմ սիրում չափից շատ վերահսկել: Ես ուզում եմ այնպիսի համակարգ կառուցել, որում յուրաքանչյուրն իր աշխատանքն է կատարում, հետևում է պայմանավորվածություններին և պահպանում ժամկետները: Ես փորձում եմ վստահել մարդկանց, սակայն եթե տեսնում եմ, որ ինչ-որ բան այն չէ, ապա, իհարկե, միջամտում եմ:

Երբևէ ունեցե՞լ ես ամեն ինչ թողնելու, աշխատանքի չգնալու ցանկություն:  

Իմ առաջին և երկրորդ աշխատանքներում ինձ հետ նման բան եղել է: Դա մի պահ էր, երբ ես հասկացա, որ այնպես, ինչպես այդ ժամանակ ապրում էի, այլևս չեմ ապրելու: Յուրաքանչյուրի կյանքում այդ պահը երևի լինում է, երբ մարդը պետք է իր կյանքում ինչ-որ բան փոխելու որոշում ընդունի: Զգացողություն է առաջանում, որ դու քո տեղում չես, կամ հասկանում ես, որ ամեն ինչից հոգնել ես: Իրականում դա զարգացման համար խթան է, որը պետք է օգտագործել: Սակայն, ցավոք, մարդկանց մեծամասնությունն այդ հնարավորությունը չի օգտագործում, պասսիվ է մնում,  ոչինչ չի ձեռնարկում:

Երևի այդ մարդիկ վախենում են որևէ բան փոխել:

Իսկ ո՞րն է վախենալու իմաստը: Ավելի սարսափելի է այն ճահիճը, որում մարդը խրվում է: Ես վաղուց ինքս ինձ խոստացել եմ՝ գտնելու եմ այնպիսի աշխատանք, որ ամեն օր ուրախությամբ աշխատանքի գնամ, իսկ այն օրը, երբ կհասկանամ, որ չեմ ուզում աշխատանքի գնալ՝ դիմումս կգրեմ: Օրիֆլեյմում անցկացրած 22 տարիների ընթացքում նման զգացողություն երբեք չեմ ունեցել:  Այո, երբեմն ես հոգնում եմ, այդ դեպքում հանգստի համար ընդմիջում եմ վերցնում: Պետք է պարզապես լսես ինքդ քեզ, քո մարմնին:

Մեր հասարակությունում ինքն իրեն լսելն այնքան էլ ընդունված չէ: Մենք ավելի շատ ուշադրություն ենք դարձնում նրան, թե ինչ են ասում ուրիշները, վարվում ենք այնպես, ինչպես ընդունված է, կամ անում այն, ինչ մեզնից սպասում են: Ինչպե՞ս եկար ինքդ քեզ լսելու սովորույթին:

Ցանկացած մարդ, որն ուզում է որևէ բանի հասնել, ամեն օր ինչ-որ բան անում է ինքնազարգացման համար, և ինչ-որ մի փուլում գալիս է այն մտքին, որ պետք է հետևել սեփական արժեքներին, ուշադրություն դարձնել սեփական զգացողություններին: Ու էլի՝ կարևոր է զարգացնել ինքնավստահությունը, իսկ դրա համար պետք է նպատակներ սահմանել և հասնել դրանց:  Միշտ պետք է ինքդ քեզ մարտահրավեր նետես: Օրինակ, ես մի օր որոշեցի լողալ սովորել: Գտա թրեների: Շաբաթը երեք օր առավոտյան սկսեցի լողավազան հաճախել:  Այժմ շատ լավ լողում եմ:  Ես լողալ չգիտեի, իսկ հետո որոշեցի ու սովորեցի: Դա ավելացնում է ինքնավստահությունդ: Չե՞ս կարողանում հրապարակային ելույթ ունենալ: Օգտագործի՛ր մարդկանց առաջ ելույթ ունենալու ցանկացած առիթ: Շատերն, ընդհակառակը, եթե ինչ-որ բան անել չեն կարողանում, ամեն կերպ խուսափում են դրանից:  Արդյո՞ք դա բարձրացնում է ինքնագնահատականը կամ ինքնավստահությունը: Իհարկե, ոչ:  

Իսկ այս պահին քեզ համար որևէ մարտահրավեր մտածե՞լ ես:

Այժմ իմ մարտահրավերը նոր պաշտոնն է: Պետք է հարմարվեմ այս տեղին: Սակայն հենց ամեն ինչից գլուխ հանեմ՝ կսկսեմ ձանձրանալ, այդ ժամանակ էլ ինձ համար նոր մարտահրավեր կմտածեմ:

Տեքստ Ֆոտո Oriflame