ՆԵՐՔԻՆ ՔՆՆԱԴԱՏԸ
Դու ոգևորությամբ նստում ես աշխատելու, ու մեկ էլ հանկարծ գլխումդ սկսում են մտքեր պտտվել՝ «Ոչինչ չի ստացվի, նույնիսկ սկսել չարժե: Ընդհանրապես, ում է սա պետք, միայն իզուր ժամանակ կկորցնեմ»: Այո՛, սա հենց գլխավոր դեմոտիվատորի՝ ներքին քննադատի ձայնն է: Իրականում դրա գործառույթը քեզ պաշտպանելն է: Այն հոգ է տանում աշխատանքի որակի, քո հեղինակության և արդյունավետության մասին, փորձում հետ պահել սխալվելուց և բացասական փորձից: Միայն թե դա անում է այնպիսի կոշտ և նվաստացնող եղանակով, որ պարզապես խանգարում է քեզ ապրել:
Ի՞նչ անել
Սկզբում պետք է հասկանաս, որ եթե դադարես քննադատել քեզ թերությունների համար, դա չի նշանակի, թե կդադարես զարգանալ և քեզ կկլանի միջակության ճահիճը: Դրա փոխարեն քո կյանքում քրոնիկական սթրեսն ավելի քիչ կլինի, որը մշտական ինքնաքննադատության հետևանքն է: Իհարկե, դրանում նաև տրամաբանության հատիկ կա: Ուրեմն, գտիր այն, իսկ այնուհետև դիմակազերծող և արժեզրկող ներքին ձայնը փոխարինիր աջակցող և կարեկցող ձայնով: Զարգացրու ինքդ քո հանդեպ բարի վերաբերմունքը, զրուցիր ինքդ քեզ հետ՝ կարծես լավագույն ընկերոջ հետ, և հիշիր, որ չի սխալվում միայն նա, ով ոչինչ չի անում:
ԻՆՔՆԱՍԱԲՈՏԱԺ
Իսկ քեզ հետ պատահե՞լ է, որ առողջ բանականությանն ու անձնական շահերին հակառակ գործես: Երկար մնալ երեկույթին՝ կարևոր հանդիպումից առաջ, վերջին պահին թողնել հետաքրքիր միջոցառման մասնակցության համար գրանցվելը, և դրա պատճառով բաց թողնել այն, շարունակել անհեռանկարային աշխատանքը կամ կյանքը թունավորող հարաբերությունները... Ինքնասաբոտաժի տարբերակները շատ են: Դու պատճառներ ես գտնում, հետաձգում ես, մոռանում ինչ-որ բան անել, և արդյունքում չես կարողանում օգտագործել հիանալի հնարավորությունները և փոխել կյանքդ: Այս «պայթուցիկ աշխատանքի» հետևում վախն է, օրինակ՝ դու վախենում ես որևէ նոր և անսովոր բան անել: Կամ էլ քեզ վախեցնում է հաջողությունը: Այո՛, այո՛, նման բան ևս լինում է: Գուցե դու չես ցանկանում, որ քեզ նախանձեն, կամ էլ քեզ թվում է, որ հաջողության հետ ավելի մեծ պատասխանատվություն և պարտավորություններ կունենաս, որոնք չես ցանկանում քեզ վրա վերցնել:
Ի՞նչ անել
Պարզիր, թե ինչպես, որ հարցերում և ինչու ես դու սաբոտաժի ենթարկում երջանիկ դառնալու հնարավորությունը: Այնուհետև փորձիր ամեն կոնկրետ իրավիճակում միացնել գիտակցությունն ու փորձիր գործել ի շահ քեզ: Օրինակ, դու նկատում ես, որ հետաձգում ես ամեն բան. կազմի՛ր անելիքների ցանկ, ամեն կետ բաժանիր ենթակետերի, և սկսիր կատարել: Չէ որ արվածը ջնջելն այնքան հաճելի է, և աշխատանքը շարունակելու ցանկություն է առաջանում:
ՍԱՀՄԱՆԱՓԱԿՈՂ ՀԱՄՈԶՄՈՒՆՔՆԵՐ
«Հաջողությունը միայն քրտնաջան աշխատանքով է ձեռք բերվում», «Ես այլընտրանք չունեմ», «Բիզնեսը շատ ռիսկային է», «Ես ոչ մի բան չեմ կարող փոխել, ավելի լավ է չսկսել»: Գիտե՞ս, թե ինչն է միավորում այս արտահայտությունները: Դրանք բոլորն էլ սահմանափակող համոզմունքներ են, որոնք կանխորոշում են գործողություններն ու աշխարընկալումը: Դրանք հենց այնպես չեն հայտնվում: Որպես կանոն, այս մտքերը մեզ են փոխանցվում ծնողներից և մտերիմներից, ինչ-որ մտքեր էլ ծնվում են անձնական փորձից: Այս համոզմունքները մեր կյանքի վրա հսկայական ազդեցություն են ունենում: Դրանց պատճառով մենք ինքներս մեզ թույլ չենք տալիս մեծ երազանքներ ունենալ և չենք փորձում անել այն, ինչ ցանկանում ենք:
Ի՞նչ անել
Կատարի՛ր գրառումներ՝ գրի՛ր այն համոզմունքները, որոնք քեզ կյանքում ոչնչով չեն օգնում: Իսկ հետո ինքդ քեզ հարց տուր՝ «Իսկ եթե սրանք ճիշտ չե՞ն»: Փորձի՛ր փոխել ելակետային համոզմունքը և պատկերացնել, թե ինչպես կարող է փոխվել քո կյանքը, եթե դու սկսես աշխարհին այլ կերպ նայել:
ՈՉ ԱԴԵԿՎԱՏ ԻՆՔՆԱԳՆԱՀԱՏԱԿԱՆ
Դու հեշտությամբ ես հանձնվում և հաճախ չես համարձակվում ինչ-որ նոր և անսովոր բան անել: Կամ էլ քեզ բոլորից լավն ես համարում և մշտապես փորձում ես բոլորին ցույց տալ քո հզորությունը: Թե՛ մեկ, թե՛ մյուս դեպքում խոսք է գնում ոչ իրատեսական ինքնագնահատականի մասին, այսինքն՝ սեփական հնարավորություններն ու սահմանափակումները, ուժեղ և թույլ կողմերը չհասկանալու մասին: Պատճառն այն է, որ շրջապատողները մանկուց մեզ կպցնում են դրական և բացասական «պիտակներ» («դու ծույլ ես», «ծուռ ձեռքեր ունես», «հրաշամանուկ», «անտանելի բնավորություն») և մեզ դժվար է հասկանալ, թե ինչպիսին ենք մենք իրականում:
Ի՞նչ անել
Ավելի լավ ճանաչիր ինքդ քեզ: Փորձիր նորը, ստացիր նոր փորձ և եզրակացություններ արա այն մասին, թե ինչ որակներ ունես և ինչ ես կարողանում անել: Այս գիտելիքների հիման վրա դու կարող ես հասկանալ, թե ինչ նպատակներ կարող ես սահմանել և ինչպես կարող ես դրանց հասնել:
