Ճի՞շտ է արդյոք, որ սնունդը կարող է ազդել մեր տրամադրության վրա: Ինչպե՞ս է դա կատարվում:
Սնունդն, իրոք, կարող է ունենալ ուժեղ ազդեցություն մեր ինքնազգացողության և տրամադրության վրա: Անհրաժեշտ քանակությամբ սնուցող նյութեր չստանալու դեպքում՝ մեր հուզական ֆոնը կարող է նվազել: Բարձր գլիկեմիկ ցուցանիշով սնունդը կհաղորդի էներգիայի հզորագույն պայթյուն, որը շատ արագ կանցնի, իսկ արյան մեջ շաքարի իջած մակարդակը ստիպում է մեզ ունենալ քնկոտության զգացողություն: Իսկ եթե մեզ չեն բավարարում В խմբի վիտամինները, մենք կարող ենք ունենալ տրամադրության կտրուկ, շատ անգամ տհաճ փոփոխության զգացողություն:
Սերոտոնինը հիմնական նեյրոմեդիատորներից մեկն է, որը պատասխանատու է երջանկության և հաճույքի զգացողության համար: Այն կապված է հագեցածության զգացողության հետ, որը մենք զգում ենք սնունդն ընդունելուց հետո, և սիրահարվածության զգացողության հետ: Սերոտոնինի մակարդակը բարձրացնելու համար բավական է ուտել բանան, կիվի կամ արքայախնձոր:
Ի՞նչ է լավ կամ վատ ճարպը, և ինչպիսի՞ նշանակություն ունի մեր ինքնազգացողության վրա:
Լավ ճարպերը անհրաժեշտ են մեր օրգանիզմի նորմալ աշխատանքի համար: Մեր մարմնի յուրաքանչյուր բջիջ ունի այսպիսի ճարպերի կարիք, որպեսզի կատարի իր գործառույթները: Լավ ճարպերի շարքին են դասվում պոլիչհագեցված ճարպաթթուները (կամ Օմեգա 3 և Օմեգա 6 թթուները), որոնք առկա են հունական ընկույզի, չիայի սերմերի և յուղոտ ձկան մեջ: Վատ ճարպերը կամ հագեցած թթուները, մեր օրգանիզմ են ներթափանցում վերամշակված սննդի հետ: Այս ճարպերը ունեն մեր սրտանոթային համակարգում կուտակվելու միտում՝ այս կերպ բարձրացնելով ինսուլտի և ինֆարկտի ռիսկը: Դրանք նաև վնասում են բջջային թաղանթները, և որպես արդյունք՝ ունենում բացասական ազդեցություն մեր նյարդային համակարգի վրա: Այդ պատճառով երբ հաջորդ անգամ ունենաս փքաբլիթ ուտելու մեծ ցանկություն, հիշիր, որ այն կարող է հանգեցնել ոչ միայն ավելորդ քաշի, այլ նաև ուղեղի արյունազեղման:
«Երբ հաջորդ անգամ ունենաս փքաբլիթ ուտելու մեծ ցանկություն, հիշիր, որ այն կարող է հանգեցնել ոչ միայն ավելորդ քաշի, այլ նաև ուղեղի արյունազեղման»:
Շատերին հայտնի սթրեսի ընթացքում շատակերությունը, որպես կանոն, իրենից ներկայացնում է յուղոտ և քաղցր սննդի կլանում: Ինչո՞ւ հենց ծանր իրավիճակներում մեզ մոտ առաջանում է վնասակար սնունդ ընդունելու ցանկություն: Չէ՞ որ կարելի է փոխարենը ուտել օգտակար և թարմ սնունդ:
Սնունդը մեզ պարգևում է հաճույք: Երբ սննդի որոշակի տեսակ մեզ մոտ առաջացնում է երջանկության զգացողություն, դա նշանակում է, որ մեր ուղեղը սկսում է արտադրել դոֆամին (նեյրոմեդիատոր, որը պատասխանատու է հաճույքի զգացողության համար):
Պատճառն՝ ըստ որի մեր օրգանիզմը արձագանքում է քաղցր կամ յուղոտ սննդին, էվոլյուցիայի տիրույթում է: Ի սկզբանե այս մեխանիզմն անհրաժեշտ էր մեր գոյատևման համար, քանի որ մարդկության սնունդը քիչ քանակությամբ էր և դոֆամինային պարգևատրման մեխանիզմը երաշխավորում էր, որ սովի ժամանակ մենք կընդունենք բարձր, այլ ոչ թե քիչ կալորիականություն ունեցող սնունդ:
Խնդիրը նրանում է, որ ներկայիս բարձր կալորիականություն ունեցող սնունդը (որը սովորաբար ընդունում ենք սթրեսի ժամանակ) պարունակում է աղ, յուղեր և շաքար, որը վնասում է մեր օրգանիզմին:
Ինչո՞ւ է սոված ժամանակ մեր տրամադրությունը փոխվում է դեպի վատը, և մենք կարող ենք ունենալ բացասական հույզեր, անգամ՝ բարկություն:
Սովածությունը հիմնային զգացողություններից մեկն է, այս կերպ մեր մարմինը հաղորդում է լիցքավորվելու ազդանշան: Սա ուղիղ կապ չունի տրամադրության անկումների հետ:Բանը այն է, որ մարդը էակ է, որը մեծանում է բազմաթիվ սովորություններով և ապրում դրանց համաձայն: Մեր սննդային սովորությունները բացառություն չեն: Այդ պատճառով մենք երբեմն ունենում ենք բավարարվածության, երբեմն էլ՝ բարկության զգացողություն: Սա ընդամենը արդեն սովորական դարձած ընթացակարգի խախտման հետևանք է: Այլ կերպ ասած՝ խնդիրը ոչ թե սովածությունն է, այլ այն, որ սնունդն ընդունել ենք ոչ արդեն սովորական դարձած ժամին:
Ինչո՞ւ ենք վերամշակված սնունդ ընդունելուց հետո ունենում հոգնածության և թուլության զգացողություն:
Որպես կանոն, վերամշակված սնունդը շատ կալորիական է, ընդ որում այս կալորիաները հիմնականում հագեցած ճարպեր են և շաքար: Բացի այդ, ռաֆինացված շաքարն ունի շատ բարձր գլիկեմիկ ցուցանիշ: Բարձր գլիկեմիկ ցուցանիշով սնունդը հաղորդում է էներգիայի պայթյուն, էյֆորիայի կարճաժամկետ զգացողություն, որից հետո մեր արյան մեջ շաքարի մակարդակն ընկնում է, ինչը հանգեցնում է քնկոտության և թուլության զգացողության:
Ո՞րն է վերամշակված սննդի առողջ այլընտրանքը, եթե մենք խոսում ենք ոչ թե ամբողջական կերակրատեսակի մասին, այլ օրվա ընթացքում փոքր չափերով սնունդ ընդունելու:
Այս հարցի ճիշտ պատասխանը բանանն է: Այստեղ հաշվեկշռված է ածխաջրերի, սպիտակուցների, վիտամինների և հանքանյութերի քանակությունը:
Արդյո՞ք գոյություն ունի այնպիսի սննդակարգ, որը մարդուն կարող է դարձնել երջանիկ: Ի՞նչ մթերք այն կներառեր:
Մարդուն երջանիկ դարձնող սննդակարգ պետք է տարբերվի սպիտակուցների, բարդ ածխաջրերի, լավ ճարպերի և միկոէլեմենտների հաշվեկշռված քանակությամբ: Այս ամենն առկա է օրգանական ծագում ունեցող չմշակված կամ թեթև մշակված բանջարեղենի կամ մրգի մեջ: Այս մթերքների մեջ է մեր երջանկության բանալին:
